Supervisory Control and Data Acquisition (SCADA)
Denetleyici Kontrol ve Veri Toplama olarak Türkçeye çevirebiliriz. Bilgisayarları, ağ bağlantılarını,veri iletişimlerini denetlemek ve yönetmek için grafiksel bir kullanıcı ara birimi sunan PLC ve PID denetleyiciler gibi cevre birimlerinin kontrol edilmesini sağlayan bir yazılımdır.
PLC çalışma durumunu izleme, ayar noktası değişiklikleri yapma gibi imkanları kullanıcıya önceden hazırlanmış operatör arayüzleri üzerinden sunar. SCADA yı bilgisayar sistemleri üzerinden ele almak gerekir.
SCADA, otomasyon protokolleri aracılığıyla farklı üreticilerden olsa bile çeşitli yerel kontrol modüllerine uzaktan erişim için evrensel bir araç olarak geliştirilmiştir. Çok büyük ve yönetmesi zor olan tesislerde bir noktadan tüm noktaları kontrol edebilme imkanını sunar. Yaygın olarak endüstriyel kontrol sistemlerinde kullanılır.
Örnek bir senaryo:
Yüzlerce konveyör hattından oluşan bir üretim tesisinde, Tek bir bilgisayar üzerinden hangi konveyörün arızalandığı kolaylık tespit edilir. Arıza nedeni ( Sürücü hata-Termik-sıkışıklık) kullanıcı bilgisayarına direk olarak aktarılır. Aynı zamanda Emniyet sistemleri (Acil stop butonları, foto sensörler) nedeniyle çalışmayı durdurmuş olan bir bölge SCADA üzerinden resetlenerek tekrar devreye alınabilir.
Bazı avantajları şu şekildedir.
* Sistemin her an izlenebilmesi
* Zaman ve iş gücü kazancı
* Üretim verilerinin kayıt ve analiz edebilmesi
* Sistemin enerji takibi ve tasarrufu
* Cezalı durumları engellemesi (Kompanzasyon vb.)
* Sahadaki durumdan haber alınması ve anında müdahale
* Sisteme yapılan müdahalelerin kayıt edilmesi
* Arıza riski olan bölgelerin tesbit edilebilmesi
* Sistemin işleyişi hakkında anında bilgi alınabilmesi (şalterlerin durumu vb.) gibi çok büyük avantajları bulunmaktadır.
En büyük dezavantajı ise, bu gibi sistemlerde oluşan bir arıza tüm bağlı olan sistemi kullanılamaz hale getirebilir. Haberleşme kopması durumda tüm saha ile iletişim kopar ve yönetmek imkansız hale gelir. Bunun için Ağlar Ring şeklinde tasarlanabilir, Birden fazla SCADA kontrol bilgisayarı kullanılabilir ve sürekli sistem yedekleri güncel tutulur.
Denetleyici Kontrol ve Veri Toplama olarak Türkçeye çevirebiliriz. Bilgisayarları, ağ bağlantılarını,veri iletişimlerini denetlemek ve yönetmek için grafiksel bir kullanıcı ara birimi sunan PLC ve PID denetleyiciler gibi cevre birimlerinin kontrol edilmesini sağlayan bir yazılımdır.
PLC çalışma durumunu izleme, ayar noktası değişiklikleri yapma gibi imkanları kullanıcıya önceden hazırlanmış operatör arayüzleri üzerinden sunar. SCADA yı bilgisayar sistemleri üzerinden ele almak gerekir.
SCADA, otomasyon protokolleri aracılığıyla farklı üreticilerden olsa bile çeşitli yerel kontrol modüllerine uzaktan erişim için evrensel bir araç olarak geliştirilmiştir. Çok büyük ve yönetmesi zor olan tesislerde bir noktadan tüm noktaları kontrol edebilme imkanını sunar. Yaygın olarak endüstriyel kontrol sistemlerinde kullanılır.
Örnek bir senaryo:
Yüzlerce konveyör hattından oluşan bir üretim tesisinde, Tek bir bilgisayar üzerinden hangi konveyörün arızalandığı kolaylık tespit edilir. Arıza nedeni ( Sürücü hata-Termik-sıkışıklık) kullanıcı bilgisayarına direk olarak aktarılır. Aynı zamanda Emniyet sistemleri (Acil stop butonları, foto sensörler) nedeniyle çalışmayı durdurmuş olan bir bölge SCADA üzerinden resetlenerek tekrar devreye alınabilir.
Bazı avantajları şu şekildedir.
* Sistemin her an izlenebilmesi
* Zaman ve iş gücü kazancı
* Üretim verilerinin kayıt ve analiz edebilmesi
* Sistemin enerji takibi ve tasarrufu
* Cezalı durumları engellemesi (Kompanzasyon vb.)
* Sahadaki durumdan haber alınması ve anında müdahale
* Sisteme yapılan müdahalelerin kayıt edilmesi
* Arıza riski olan bölgelerin tesbit edilebilmesi
* Sistemin işleyişi hakkında anında bilgi alınabilmesi (şalterlerin durumu vb.) gibi çok büyük avantajları bulunmaktadır.
En büyük dezavantajı ise, bu gibi sistemlerde oluşan bir arıza tüm bağlı olan sistemi kullanılamaz hale getirebilir. Haberleşme kopması durumda tüm saha ile iletişim kopar ve yönetmek imkansız hale gelir. Bunun için Ağlar Ring şeklinde tasarlanabilir, Birden fazla SCADA kontrol bilgisayarı kullanılabilir ve sürekli sistem yedekleri güncel tutulur.
 |
| Örnek SCADA sistemi |